Freelancen als zelfstandige of via tewerkstelling?

Zelfstandige 

Interim en andere tussenpersonen 

Flexibiliteit

Dit statuut is het meest flexibele. Je kan zelf facturen opmaken. Je kan dat doen voor artistiek of niet-artistiek werk, voor een opdracht of voor een verkoop en voor nationale en internationale opdrachtgevers. 

Hou er wel rekening mee dat je voor je activiteiten de juiste NACE-codes moet registreren. 

Hiervoor gelden enkele aandachtspunten: er moet in principe sprake zijn van een opdracht. Verkoop is meestal niet toegestaan. 

Financieel 

Het geld dat je ontvangt is niet volledig van jou. Want je moet elk kwartaal zelf je sociale bijdragen en belastingen betalen (zie hieronder). 

Een handige vuistregel: deel je inkomsten door twee. De helft is jouw ‘loon’, de andere helft is een buffer voor de betaling van professionele kosten, belastingen en sociale bijdragen. 

De sociale bijdragen liggen hoger, maar je hebt geen vaste kost per kwartaal. Er wordt steeds bij elke opdracht een stuk van je loon ingehouden, voor sociale bijdragen en belastingen.  

Daarnaast zal jouw werkgever (bv. het uitzendkantoor of Smart) een commissie aanrekenen ter compensatie van het werk dat ze voor jou doen. 

Hierdoor krijg je op hetzelfde budget netto minder loon dan een zelfstandige. 

Sociale bescherming 

Je hebt minder sociale bescherming omdat je minder sociale bijdragen betaalt. 

Je werk als zelfstandige telt bv. niet mee voor de 156 gewerkte dagen die je nodig hebt voor de kunstwerkuitkering (je artistiek werk telt wel mee voor het kunstwerkattest). 

Je kan als zelfstandige wel extra rechten opbouwen via verzekeringen of pensioensparen.  

Je hebt meer sociale bescherming omdat je werkgever extra sociale bijdragen betaalt. Daarnaast kan je ook extra spaarformules of verzekeringen aangaan. Sommige werkgevers bieden dit ook aan in hun loonpakket. 

Dit werk telt ook mee voor de vereiste van de 156 gewerkte dagen voor de kunstwerkuitkering.

Belastingen 

De belastingregels zijn grotendeels dezelfde. Als zelfstandige moet je wel zelf elk kwartaal een voorschot op je belastingen betalen (voorafbetalingen). 

Het grote voordeel van het zelfstandigenstatuut is dat je je professionele kosten eenvoudig van je inkomsten kan aftrekken. Zo kan je het bedrag van je belastingen verminderen. Als je voldoende inkomsten hebt, kan het ook interessant worden om een vennootschap op te richten.  

De belastingregels zijn grotendeels dezelfde, maar je werkgever zal het voorschot op de belastingen (bedrijfsvoorheffing) betalen en van jouw loon inhouden. 

Als werknemer kan je ook kosten maken en inbrengen. Maar je bent ook afhankelijk van het beleid van je werkgever: geeft die bv. al kostenvergoedingen of krijg je een laptop of smartphone, dan heeft dat een impact. Dan moet je al veel kosten maken voordat het interessant wordt voor jezelf. 

Verantwoordelijkheid & controle 

Je bent zelf verantwoordelijk voor je administratie. Je kan hiervoor wel een beroep doen op dienstverleners zoals boekhouders, digital assistants… 

Je hebt ook meer controle over je werk: je bepaalt alles zelf en maakt alle afspraken met je opdrachtgever. 

Een deel van je administratie wordt voor jou gedaan (bv. inhouden van bedrijfsvoorheffing en sociale bijdragen). 

Je hebt nog steeds verantwoordelijkheid: je moet zelf opdrachten zoeken en budgetten onderhandelen. Maar je hebt minder controle over de afspraken die je kan maken: je werkgever zal immers met standaardcontracten werken en een beleid voeren waar je niet zomaar van kan afwijken.  

Zekerheid/stabiliteit 

Dat is hetzelfde voor de beide statuten: je hebt geen vast inkomen. Je moet zelf je klanten vinden en je prijs onderhandelen.